https://www.proz.com/kudoz/polish-to-english/archaeology/1532908-gr%C3%B3dek.html

Glossary entry

Polish term or phrase:

gródek

English translation:

keep

Added to glossary by allp
Sep 5, 2006 22:32
17 yrs ago
3 viewers *
Polish term

gródek

Polish to English Art/Literary Archaeology
Do upadku zachodniej strażnicy grodów czerwieńskich przyczyniły się nie tylko wojny w XIII w. z Tatarami, ale również zmiana przebiegu szlaku handlowego. Do dziś na lessowym wzgórzu pozostały potężne wały, oddzielone fosami i tworzące trzy zasadnicze części grodziska - *gródek*, podgrodzie i dodatkowe umocnienia w postaci wału zaporowego. Właściwy *gródek* zajmuje pow. ok. 140 m2.

No i właśnie ten metraż zbija mnie z tropu.
Jeśli potraktuję grodzisko jako fortified settlement, to ten gródek, czyli część wewnątrz murów, wydaje mi się trochę mały jak na inner part of the settlement. 140 m2 to jest w końcu powierzchnia jednego dużego mieszkania.

Jeśli z drugiej strony przetłumaczę całość jako fort, bo tym to w gruncie rzeczy było (strażnica), to co wtedy zrobić z gródkiem i podgrodziem? Inner and outer part of the fort?

Pytam o gródek, bo to jest punkt wyjścia i w zależności od tego będę tłumaczyć podgrodzie. Może ktoś ma pomysł, co z tym zrobić?
Proposed translations (English)
3 +1 keep
4 (small) stronghold

Discussion

bartek Sep 6, 2006:
Mnie jest tam obojętne, bo po tłumaczeniu Galla Anonima, to już nic nie jest mi dziwne, ale gródek to nie wieża, ani donżon. Gródek miał tyle wspólnego z powyższymi figurami słownymi co nic.
allp (asker) Sep 6, 2006:
Bartku, daj jakąś odpowiedź, bo się pytanie zmarnuje. Może być na przykład stronghold :)
bartek Sep 6, 2006:
No, DStamnislawski jest bardziej rozmowny. Gród = castle, stronghold. No i dodaje, że (lit.) = (medieval) city. Bo rzeczywiście castle, to jakby rzeczywiście nie to
allp (asker) Sep 6, 2006:
Ja tam nie byłam, ale z tego, co wiem, to ślady na ziemi plus to, co wygrzebali archeolodzy. Stanisławski mówi, że grodzisko to castle, ale ja mu jakoś nie wierzę z zasady :/ chociaż może to byłoby jakieś wyjście, całość jako fortified settlement i castle pośrodku. To było zbudowane w XI w., a w tych czasach chyba nie można było zbyt wiele wymagać od zamku. Bardziej mam problem z gródkiem niż z grodziskiem. Bless you za tego domowego historyka :))
bartek Sep 6, 2006:
Zaglądałaś do Stanisławskiego? I czy to grodzisko jest juz tylko "śladem na ziemi"?
bartek Sep 6, 2006:
Ja tam nie wiem, ale według domowego historyka, nie ma nad czym szat rozdzierać. Gródek to mały gród. Słówko small rozwiąże Ci problem. A podgrodzie = settlement outside city walls. I to by było na tyle :-) Natomiast masz problem z grodziskiem chyba?
allp (asker) Sep 5, 2006:
Albo suburbium przy forcie? Też jakoś dziwnie...
allp (asker) Sep 5, 2006:
Tak też można, ale zobacz ile jest settlementów: http://www.google.pl/search?hl=pl&client=firefox-a&rls=org.m...
A poza tym i gord, i settlement sugerują osadę mieszkalną, umocnioną na wypadek ataku, czyli i rozmiary muszą mieć takie, żeby grupa ludzi mogła tam swobodnie mieszkać. A to moje coś to strażnica, czyli bardziej fort, tylko zbudowany wg tego samego podziału na część wewnętrzną i zewnętrzną. Ta wielkość mówi sama za siebie. Tylko nie wiem, co by historyk albo archeolog powiedzial na inner i outer part of the fort?
Piotr Jańczuk Sep 5, 2006:
http://en.wikipedia.org/wiki/Gord_(Slavic_settlement) - z tego wynika, że gródek to "gord" a podgrodzie "suburbium"

Proposed translations

+1
13 hrs
Selected

keep

keep, czyli donjon, po polsku stołp albo donżon. Z Twojego opisu wydaje mi sie, że to by najbardziej pasowało - wewnętrzna, umocniona budowla. Całość trochę przypomina może angielskie motte-and-bailey (zob. http://en.wikipedia.org/wiki/Motte-and-bailey), tyle że w wersji słowiańskiej - ale Twój gródek też stoi na wzniesieniu, czyli jakby odpowiedniku motte. Keep zresztą nie musiał znajdować się koniecznie na wzniesieniu.
Różne definicje słowa keep możesz przeczytać tu:
http://www.google.pl/search?sourceid=navclient&hl=pl&ie=UTF-...

Ponadto - ale musisz mi wierzyć na słowo, bo nie mam jak tego przeskanować - pogrzebałam w "A History of Architecture" Fletchera, tym pomnikowym dziele sprzed stu lat, gdzie są liczne rysunki. Co prawda Fletcher kończył opisy na Odrze, ale zasada budowy umocnień nie różniła się wówczas znowu tak bardzo. W odniesieniu do warowni średniowiecznych, centralny budynek nazywa zawsze albo "tower", albo "keep".

I jeszcze jedno - swego czasu prof. Bogdanowski z Wydziału Architektury Polit. Krakowskiej opracował polsko-angielski słowniczek architektury obronnej. Było to wydane w latach '80-tych w formie małego skryptu. Nie mam już tego niestety, bo mi ktos zwinął, ale cenne to bylo źródło, więc jeśli gdzies natrafisz, polecam.
Peer comment(s):

agree leff
9 hrs
Dzięki
Something went wrong...
4 KudoZ points awarded for this answer. Comment: "Bardzo, bardzo serdecznie dziękuję za pomoc i za linki! To jest właśnie to, czego szukałam, pasuje doskonale. Stronghold Bartka też był bliski celu :) Dziękuję Wam obu!"
12 hrs

(small) stronghold

trudno jest tutaj zdecydować się na jedną wersję
Lubię też (small) medieval city, ale to zawsze zalezy od kontekstu, przyjętej (ogólnie) terminologii etc.
A resztę masz powyżej :-)

--------------------------------------------------
Note added at 22 hrs (2006-09-06 21:21:45 GMT) Post-grading
--------------------------------------------------

bede się kłócić i to nie dlatego, że jakieś punkty....
keep
the main tower within the walls of a medieval castle or fortress
i teraz - co to ma wspolnego z gródkiem??
Ale co mi tam - Twoje tłumaczenie, a mi się chce spać.
Gródek to mały gród, po prostu
Note from asker:
:) Co to za gród, który ma 140 m2 - ile budynków mieszkalnych można tam postawić? Z tego, co przeczytałam, to keep wyewoluował w wieżę później, pierwotnie była to najbardziej wewnętrzna i najlepiej umocniona część warowni, stąd zresztą pewnie nazwa. Jest też taka definicja: The fortified stronghold at the centre of the Castle. Originally all the living quarters and stores were also in the Keep. www.southseacastle.co.uk/glossary.htm A motte-and-bailey pasuje jeszcze lepiej. "In later days a stone wall replaced the timber palisade and produced what is known as the shell-keep". "Round the summit of the mound they construct a palisade of timber to act as a wall. Inside the palisade they erect a house, or rather a citadel, which looks down on the whole neighbourhood". St John died in 1130, and this castle of Merchem, built by a lord of the town many years before, may be taken as typical of the practice of the eleventh century. But in addition to the mound, the citadel of the fortress, there was usually appended to it a bailey or basecourt (and sometimes two) of semilunar or horseshoe shape..." To jest po prostu to. Stronghold było bliskie :)
Something went wrong...